مقوله فرهنگ سازمانی برای اولین بار در مقاله ای تحت عنوان”مطالعه فرهنگ سازمانی”در فصلنامه علوم اداری در سال 1979،در آمریکا مطرح گردید. هاریسون، فرهنگ سازمان را سیما و منظری از سازمان می داند که یک احساس خاص را در مورد سازمان ایجاد می کند.از دیدگاه وی، فرهنگ سازمانی مجموعه ای از رفتارها، باورها، ارزش ها و روش هایی است که یک سازمان را از سایر سازمان های همگروه متمایز می کند. فرهنگ سازمانی یکی از ویژگی های اساسی سازمان است و شاید مهم ترین رسالت مدیران، تنظیم راهبرد سازمانی در حوزه فرهنگی و ایجاد یک فرهنگ سازمانی مناسب است. فرهنگ مهم است، زیرا هر اقدامی بدون آگاهی از نیروهای فرهنگی (که همیشه در کار اند) ممکن است پیامدهای پیش بینی نشده و ناخواسته داشته باشد.
شرکت توسعه مدیریت آتیه امید ایرانیان (آمیتکو) در راستای توسعه فرهنگ سازمانی شرکتها وموسسات اقدامات زیر را انجام می دهد:
1) ارزیابهای وضعیت موجود فرهنگ سازمانی
وضعیت موجود فرهنگ سازمانی شرکتها را براساس مدل دنیسون که یکی از بهترین مدلهای شناخته شده در جهان و ایران است را مورد ارزیابی قرار میدهیم.
مدل دنیسون
دنیسون، فرهنگ سازمانی را نیروی قدرتمند می داند که نحوه عمل کردن و چگونگی عملیات ها را تعیین می کند و عقیده دارد، فرهنگ سازمانی به ارزش های اساسی، باورها و اصولی ارجاع می شود که همچون شالودهای محکم به نظام مدیریتی خدمت میکنند.علاوه بر آن، هم ارزش ها و باورها و هم نظام مدیریتی، باعث تقویت آن اصول اولیه می گردند. این اصول ها و ارزش ها ماندگارند، زیرا برای اعضای سازمان، حاوی معانی و مفاهیم خاصی هستند. وی معتقد است که پیام و برداشت فرهنگ سازمانی با استراتژی های سازمانی مرتبط هستند و تاثیر بسیار زیادی بر افرادی که در سازمان کار می کنند، دارند.
دنیسون بیان می دارد، فرهنگ به آسانی قابل رویت و تماس نیست؛ اما افراد سازمان، آن را به خوبی می شناسند و قانون فرهنگ از هر قانون دیگری قویتر است. دنیسون برای به تصویر کشیدن فرهنگ سازمان از یک مدل استفاده نموده است و این مدل در برگیرنده چهار ویژگی اصلی فرهنگ سازمان: یعنی درگیر کار شدن، انطباق پذیری، ثبات (یکپارچگی) و ماموریت (رسالت) است.
پرسشنامه فرهنگ سازمانی دنیسون
پرسشنامه فرهنگ سازمانی دارای ۶۰ سوال می باشد که توسط دنیسون و همکارانش طراحی و ساخته شده است و بر اساس طیف لیکرت (از کاملا مخالفم تا کاملا موافقم) نمره گذاری شده است و هدف از این پرسشنامه ارزیابی فرهنگ سازمانی حاکم بر سازمان در ابعاد مختلف می باشد و دارای ۱۲ مولفه (توانمندسازی، تیمگرایی، توسعه قابلیتها، ارزشهای بنیادین، توافق، انسجام و هماهنگی، ایجاد تغییر، مشتری مداری، یادگیری سازمانی، نیت و جهت استراتژیک، اهداف و مقاصد و چشم انداز) میباشد.
2) طراحی مدل مطلوب فرهنگ سازمانی مبتنی بر مدلهای مرجع
شرکت توسعه مدیریت آتیه امید ایرانیان بر اساس استراتژی و اسناد بالادستی هر شرکت، مصاحبه با خبرگان و ذینفعان و بررسی وضعیت موجود با مدل دنیسون، وضعیت مطلوب فرهنگ سازمانی آن شرکت را تدوین می نماید.
3) شناخت نقاط قوت و ضعف فرهنگ سازمانی، تعریف و اولویتبندی پروژههای بهبود فرهنگ سازمانی
بر اساس آنالیز شکاف بین وضع موجود و مطلوب، نقاط قوت و ضعف فرهنگ سازمانی تعیین میشود و جهت تکمیل شکاف فرهنگ سازمانی پروژه های بهبود فرهنگ سازمانی تعریف و اولویتبندی میشود.